Uitvoering Busch Trio verheffend en intens
Jeanette Vergouwen-de Caluwe
Het Busch Trio bestaat uit Mathieu van Bellen/viool, Ori Epstein/cello en Omri Epstein/piano. Deze drie musici vormen een hecht geheel. Ze vullen elkaar volledig aan, zijn op elkaar ingespeeld en luisteren al spelend naar de partijen van de anderen. In de Zeeuwse Concertzaal in Middelburg verzorgde dit Trio zondag 21 januari een recital dat na afloop door een bezoeker ‘hét recital van dit jaar’ werd genoemd. En het seizoen is nog maar net begonnen! Hoopgevend was het grote aantal belangstellenden.
Ik volg dit ensemble al vele jaren en elke keer weten deze drie musici mij te verrassen. Hun interpretaties worden steeds intenser. De partituren worden uitgediept en bestudeerd en elke keer worden er meer nuances uitgewerkt, wordt de frasering subtieler en worden er extrakleurtinten toegevoegd. Ook de combinatie van de te spelen werken is apart. Mozart en Tsjaikovski binnen één recital is niet zonder gevaar. Twee verschillende stijlperioden (Klassiek en Romantiek) combineren is goed mogelijk, maar het vereist wel een juiste weergave van de stijl en het karakter van die werken. Busch slaagde daar volledig in.
In het Trio in Bes KV 502 zijn de instrumenten wel gelijkwaardig, maar overheerst de piano en is de rol van de cello in de eerste twee delen minder duidelijk. Het Busch Trio bracht het Allegro heel licht en transparant met een mooie dialoog tussen strijkers en piano. In het langzame middendeel, dat zeer poëtisch van karakter is, kwam de subtiele aanpak goed uit. Daar waar een instrument zich kon etaleren, vond dat plaats en als een meer dienende rol werd vereist, gebeurde dat ook. Heerlijk vloeiend klonk het slotdeel, een rondo met een gavotteritme. Dansant en sprankelend met een meer uitgesproken rol voor de strijkers.
Tsjaikovski schreef zijn enige werk voor de combinatie viool, cello en piano toen hij 38 was. In het Pianotrio in a opus 50 verwerkt hij zijn persoonlijke gevoelens. Hij droeg het werk op aan zijn vriend Nicolaï Rubinstein, met de ondertitel ‘A la mémoire d’un grand artiste’.
In dit werk hoor je een lange klacht, voel je verdriet en ervaar je nostalgie, maar ook troostende energie. Het werk heeft twee uitgebreide delen. De stijl van de piano is concertant en de twee strijkerspartijen, die als het ware de rol van een orkest krijgen, zijn moeilijk. In het pezzo elegiaco klinkt een klacht vol melancholie. De spanning wordt opgebouwd met syncopische akkoorden en na een elegant (Frans aandoend) motief, eindigt het in rouwsfeer.
Tema con variazioni is fenomenale muziek. Het zou een portret van Rubinstein zijn en elke variatie zou een aspect van zijn leven uitbeelden. Een typisch Russisch thema (soort koraal) en 11 karakterstukken over de pedagoog, pianist en componist Rubinstein.
In de variaties komen alle drie de instrumenten steeds anders aan bod, en wordt gebruik gemaakt van diverse strijktechnieken. De luisteraar hoort telkens iets anders, zoals de afwisseling van droefheid en uitbundige vreugde, het uitbeelden van een klein muziekdoosje gespeeld met lichte hoge toontjes door de piano terwijl de strijkers een lekkere zware bourdontoon brengen. De Tsjaikovski-liefhebber heeft vast een stukje Bloemenwals uit de Notenkraker gehoord en een stevige Mazurka à la Chopin met virtuoze cadensen (om de pianist Rubinstein te eren).
Majestueus was het slotdeel met de ingewikkelde coda. Dit deel vergt alles van de musici, het tempo is snel, de muziek virtuoos. Alles moet samenklinken en de spanning moet worden opgevoerd. Het Busch Trio speelde dit deel fenomenaal. De marche funèbre zorgde voor kippenvel en liet een verpletterende indruk na.
